O programie Leader

Lokalna Grupa Działania to jedna z najbardziej oryginalnych cech inicjatywy LEADER. Aby lepiej zrozumieć istotę działalności naszego Stowarzyszenia -Lokalnej Grupy Działania- warto poznać idee jakie przyświecają temu programowi, jego historię oraz główne cele.

Powołanie programu LEADER było jednym z efektów kryzysu, który pod koniec lat osiemdziesiątych XX w. dotknął Wspólną Politykę Rolną (WPR) w jej dotychczasowej formie. Kryzys spowodował:

• problem z nadwyżkami żywności
• zagrożenie środowiska naturalnego
• wyludnienie wsi, dezintegrację wspólnot wiejskich
• spadek zaufania do przemysłowo produkowanej żywności

Konieczna okazała się reforma WPR. Wiązała się ona z tworzeniem nowej koncepcji rozwoju obszarów wiejskich i samego rolnictwa. Dokonano próby zerwania z dotychczas forsowanym obrazem wsi jako miejsca, w którym przede wszystkim produkuje się żywność, nie biorąc pod uwagę efektów środowiskowych i społecznych. Postawiono sobie za cel zrównoważony i trwały rozwój obszarów wiejskich przy uwzględnieniu jej lokalnej specyfiki. Przydatnym narzędziem w realizacji wspomnianych celów miał być program LEADER

Nazwę LEADER tworzą pierwsze litery francuskich słów będących pełną nazwą programu. W tłumaczeniu oznacza: "Związki Pomiędzy Działaniami na Rzecz Rozwoju Gospodarczego Wsi”

Ideą Programu LEADER jest przekazanie podejmowania decyzji mieszkańcom obszaru, na którym mieszkają. Sami mogą decydować o tym jakie pomysły i przedsięwzięcia będą wdrażane w ramach otrzymanych funduszy. Jak? Mieszkańcy tworzą sami Lokalną Strategię Rozwoju swojego obszaru (związku kilku gmin), określają jakie są mocne a jakie słabe strony tego obszaru oraz w jakim kierunku ma się on rozwijać.  Lokalne podejście powiązane z określonym obszarem, wpływa na lepsze zdefiniowanie problemów obszaru i określenie sposobów ich rozwiązania.

LEADER jest podejściem przekrojowym, które ma przyczynić się do aktywizacji społeczności wiejskich poprzez włączenie partnerów społecznych i gospodarczych do planowania i wdrażania lokalnych inicjatyw

Dzięki funduszom Leadera na ponad 1000 obszarach wiejskich w państwach „byłej piętnastki” zaszły bardzo korzystne zmiany: znacznie wzrosła atrakcyjność tych obszarów, zmienia się jakość życia, mieszkańcy uwierzyli, ze na wsiach też można żyć godnie, twórczo i realizować swoje plany.

Program LEADER charakteryzuje się poprzez 7 cech/zasad:

• Terytorialność – gminy od 5 tys.-150 tys. z wyłączeniem miast powyżej 20 tys. mieszkańców, wspólny obszar, partnerstwo gmin połączone wspólnymi wartościami, zasobami czy wyzwaniami do podjęcia w najbliższej przyszłości
• Oddolność inicjatywy – mieszkańcy przez LGD decydują co i jak chcą robić, to spośród mieszkańców wybierana jest Rada oceniające projekty, które otrzymują dofinansowanie
• Integralność podejścia i widzenia spraw w szerokim kontekście konkretnego obszaru, ma nauczyć, ze razem można więcej, lepiej, pełniej czy szybciej
• Partnerstwo – równouprawnienie wśród członków trzech sektorów: publicznego, gospodarczego i społecznego
• Samodzielne zarządzanie na poziomie lokalnym. LGD zarządza swoimi finansami wg określonych zasad.
• Innowacyjność – Leader to sposób na poszukiwaniu nowych rozwiązań problemów przed jakimi stają mieszkańcy konkretnego terenu
• Współpraca z innymi LGD w rejonie, kraju czy zagranicą

Zobacz film

unnamed.png

LEADER to coś więcej niż kolejny program dotujący projekty, to również swoista filozofia i duch. W programie LEADER nie chodzi tylko pieniądze.  Chodzi przede wszystkim o ludzi, którzy tworzą społeczność lokalną

(konferencja „Leader in the New Member States”, Tihany, październik 2006)

Sukces LEADERa, mierzony zmianą sposobu myślenia o podejściu do oddolnego rozwoju, powstaniem wielu lokalnych inicjatyw mających na celu rozwój poszczególnych społeczności wiejskich, spowodował, że uruchomiono trzy następujące po sobie edycje tego programu:

• LEADER I (1991-1994): jego głównym celem było sprawdzanie nowego modelu rozwoju obszarów wiejskich oraz zróżnicowanie gospodarki obszarów wiejskich.

• LEADER II (1994 - 1999) - upowszechnienie podejścia wg LEADER I na większym obszarze Unii Europejskiej, większy stopień innowacyjności projektów oraz większa integracja działań, wskazywanie na potrzebę współpracy międzyterytorialnej, w tym międzynarodowej.

• LEADER+ (2000 - 2006) - Schemat I i II, wspomaganie wdrażania nowoczesnych strategii rozwoju terenów wiejskich, współpracy międzynarodowej i tworzenia sieci współpracy.

W latach 2007-2013 LEADER został włączony do głównego nurtu polityki UE w zakresie rozwoju obszarów wiejskich przestając być osobnym programem. Stał się częścią programów finansowanych ze środków EFRROW (Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich). W ramach wdrażania działania osi 4 LEADER utworzono około 2350 LGD w całej UE a Partnerstwo Borów Niemodlińskich jest jedną z nich.

• Opolskie Lokalne Grupy Działania : Lokalne Grupy Działania | BIP Opolskie.pl
• Polska Sieć Lokalnych Grup Działania  - Polska Sieć LGD (pslgd.pl)
• Europejska Sieć Lokalnych Grup Działania - Home - Elard

https://www.youtube.com/watch?v=TJwfOTnC6Io